علاّمۀ مجلسی اوّلین هوادار نجوم علمی جدید(گالیله) در دنیای اسلام وایران

اینجا بود که من (= اینشتین) دریافتم که چرا فِلِمینگ عزیز (پزشک انگلیسی) می گـفت: (( رساله ای به زبان پارسی از " مجلسی بزرگ " در دست دارم که قصد داشتم آن را توسط مترجمی مورد اطمینان، به انگلیسی ترجمه کرده و منتشر سازم. زیرا "مجلسی" در این رسالۀ فارسی- آنطور که مترجم (؟) برای من (=فلمینگ) می خوانـد - " نجوم و هیئت بَطلمیوس"(*1*)را به سختی مورد حمله قرار داده و از راه گفتارها (=احادیث) شیعه، اثبات نمـوده که کُپرنیک لهستانی و کِپلِر آلمانی و گالیله ایتالیایی درست گفته انـد که زمین به دور خورشید در گردش است و هـیچ شیشه ای در آسمان وجود ندارد(توَهّم فلاسفه)، بلکه نیروی جاذبه ستون آسمانهاست(*2*)؛ سپس(علامه مجلسی) گفته:((اگر پیروان ملاّ صدرا و فیض کاشانی، من(=مجلسی) را مانند گالیله ی بیچاره تکفیر و محاکمه نمی کـردند، بساط نجوم بطلمیوسی را درهم می پیچیدم و نجوم خاندان پیامبراسلام(=اهل بیت) را - که گالیله اثبات کرده- بجای آن مطرح می نمودم؛ امّا روزگار برعلیه دانش و دینداری است؛ واین دوران، میدان تاخت و تاز اسب های این بی دین ها (= فلاسفه ی عصر) است که " صدرا " و " فیض "  را از پیامبر اسلام(ص) و پیشوایان (= امامان-ع ) بالاتر برده اند)).این بخشی بود از ترجمۀ آلمانی من(=اینشتین) ازآن نامۀ انگلیسی که فلمینگ برایم محرمانه فرستاده بود. براستی که اگر من (=اینشتین) در زمان "مجلسی بزرگ " می بودم، او به درستی ، قانون نِسبیّتِ من را می فهمید.
************************************************

1- Ptolemy (بطلیموس/ منجّم یونانی/ قرن دوّم میلادی) اساس فلسفه وابسته به نجوم بطلمیوسی اسـت، که زمین را مرکز دانسته و خورشید را سیّاره ای می پندارد که به دور زمین در گردش است!! با فروپاشی هیئت بطلمیوسی، تمام مبانی ابن سینا و ملاّصدرا و دیگر فلاسفه نیز فروریخت و بطلان تصوّرات فلاسفه آشکارتر شد. امّا امروزه هنوز هم در ایران ما کتاب های غیر علمی ایشان تدریس می شوند!

2- همان چیـزی که خداوند در "قرآن کریم" فرموده اسـت: اللهُ الَّذی رَفعَ السَّماواتِ بغَیرِعَمَدٍ تَرَوْنَها = آن خداوندی که برپا داشته آسمانها را بدون ستون هایی که شما بتوانید آنها را ببینید (سورۀ رعد / آیۀ 2). علاّمه مجلسی در رابطه با تفسیر این آیه، حدیث جالبی را از امام رضا(ع) نقل نموده که دقیقاً ، به نیروهای جاذبه و دافعۀ دانش امروزی اشاره فرموده؛ حضرت می فرماید: ((فثـَمَّ عَمَدٌ وَلٰکِن لا تَرَونَها=
پس در آسمانها ستون هایی هست ؛ ولیکـن شما نمی توانید آنها را ببینید!...)) (بحارالانوار/جلد60/ ص79 /حدیث4).
*****
*((تحقیق پیرامون رسالۀ فارسی علامۀ مجلسی که فلمینگ آنرا دیده و برای اینشتین -توسّط مترجم- نقل نموده است)) خوشبختانه این رسالۀ ارزشمند در دسترس است. در کتاب  دایرة المعارف تشیع، مقاله ای تحت عنوان "علوم غریبه" به چاپ رسیده، که در معرّفی کتب "علم نجوم" می نویسد:

«تصویر نقاشی از چهرۀ علاّمه مجلسی»

((رسالۀ  اختیارات فارسی علاّمه مجلسی، که چاپ فعلی آن معتبر نبوده ودرحقیقت، نسخۀ شایع آن، ازنُسَخ تحریف شده است که بخشهایی از "اختیارات ملاّ ابراهیم گیلانی"را درآن داخل ساخته اند! و ازطرفی، بیانات پارسی "مجلسی" دراین کتابچه - پیرامون دفاع از"جَلیلای رومی"(=گالیله/م1642) و"کبیرنیک فرنگی"(=کوپرنیک/ م1543م) دراثبات گردش زمین بر گِردِ خورشید(انتقالی) و برمحور خود(وضعی)- را کاملاً حذف نموده اند!! مجلسی، به نحو زیرکانه ای، دو لفظ " جلیل " و " کبیر" (= بزرگوار) را در اسم این دو منجّم و ریاضیدان بزرگ غرب، گنجانده است؛ و "هیأت کبیرنیکی" (=کوپرنیکی) و"جلیلائی" (=گالیله ای) را درهمین بخش از رساله، با آیات قرآن، و روایات اهل بیت و دوازده امام (ع)
تطبیق نموده ؛ و بر مسلمین اِلزام میکند که دست از مُتابَعَتِ "خرافات" فلاسفۀ ایرانی آن عصر برداشته وبه"هیأت(نجوم) جدیده" اعتقاد پیدا کنند.)) (دایرة المعارف تشیع /11/ 399). *همچنین علاّمه مجلسی در "رساله اعتقادات" خود می گوید: (( ... و واجب است اعتقاد داشته باشی به اینکه آسمانها بهم نچسبیده اند (بر خِلاف فلاسفه که مُبتنی بر نجوم بطلمیوسی، هنوزمعتقدند که آسمانها از جنس شیشه و مانند حلقه های پیاز یکدیگر را احاطه نموده و روی هم چسبیده اند!!) ... و مابین آسمانها پُر از ملائکه است (که نیروهای جاذبه و دافعه و نیز حرکات سیّارات در مدارهای منظّم خود را به امرخداوند، بر
عهده دارند تا به هم نریزند و دچار بی نظمی نشوند).......)) (مَناهِجُ الحقِّ و النَّجات / یا: سه گفتار اعتقادی / شیخ صدوق، شیخ مفید، و علامۀ مجلسی / ترجمه و اقتباس: سید حسن بنی طبا/ مرکز نشر آثار شیعه/ قم - خ صفائیه - کوچه آمار/ ص 165 / چاپ 1372 شمسی).
مجلسی در مقدمۀ "رساله اعتقادات" نیزسخنان تکان دهنده ای دارد؛ از باب نمونه می گوید:((... بر من(=مجلسی) واجب شد که راههای حق و رستگاری(مَناهِج حقّ و نجات) را  بیان کنم.
و اگرچه از اضطراب و خشم اهل بدعت ( اشاره به هواداران فلاسفه و شاگردان ملاّصدرا) ترسان هستم؛ با اینحال، برادران من! بدانید که من(=مجلسی) از پند ونصیحت شما کوتاهی نمی
کنم وحقّ را از شما پنهان ننموده، و آن را بیان میکنم ؛ اگرچه بینی مخالفین به خاک کشیده شود!! و در راه خدا هم ، ترس از سرزنش ملامت کنندگان ندارم!(ص142همان)(تا اینکه در سه صفحه بعد، میگوید:)...لیکن بیشتر مردم زمان ما، میراث اهل بیت پیامبرشان(ص)را رها کرده وبه آراءخودشان اعتماد کرده اند !! از آنجمله کسانی هستند که پیرو مکتب فلاسفه می باشند؛ فلاسفه ای که هم خودگمراه بوده وهم دیگران راگمراه کرده اند فلاسفه ای که... برعقل های فاسد و نظرات بی رونق خودشان
تکیه کرده اند! اینان چنان حکماء را رهبر و پیشوای خود قرار داده اند، که هرجا روایات صریح از امامان راستین(ع) رسیده، به جهت اینکه با آنچه حکماء بدان معتقدند موافق نمی باشد، آن (آیات و روایات صریحه) را توجیه و تأویل می کنند!! با اینکه می بینند که دلایل و شبهات فلاسفه، جز "وَهم و گمان" فایده ای نمی دهد وافکارشان مانند تارعنکبوت، سست و بی پایه است!! وآراء و نظرات ایشان مخالف یکدیگر!! از آن جمله: دو طایفۀ "مَشّائی"(هواداران ابن سینا) و"اشراقی"(هواداران سُهرَوَردی) که کمتر میشود رأی یکی از این دو طایفه با طایفۀ دیگرموافق باشد!! ...(همان کتاب/ص145و146)...)). لازم به ذکر است که اینجانب(اسکندر جهانگیری)خود از زبان آقای حسن حسن زاده آملی(فیلسوف مقیم قم/خ صفائیه/کوچه ی ممتاز)شنیدم که از"نجوم بطلمیوسی قدیم" حمایت میکرد. ایشان هنوزهم معتقد است که:"زمین مرکز است وخورشید به دور آن در گردش میباشد!!". اگر خوانندگان باور ندارند از خود ایشان
تلفنی یا حضوری سؤال بفرمایند...

منبع